این کتاب که به استانداردهای آموزشی نقاشی طبق شاخص‌های سازمان فنی و حرفه‌ای کشور می‌پردازد، از سوی انتشارات جهاد‌دانشگاهی واحد اصفهان منتشر شده است. این اثر بر اساس نیاز دانشجویان ، مربیان ، مدیران ، هنرجویان و متقاضیان آزمون مربیگری و علاقه‌مندان به رشته نقاشی، مطابق با استانداردهای آموزشی سازمان فنی و حرفه‌ای برای نخستین بار در کشور تدوین و با تایید آن سازمان منتشر شده است. نقطه و مفاهیم آن در هنرهای تجسمی، انواع مواد مصرفی در نقاشی و کاربرد آن، انواع زمینه کار، سطوح و حجم و کاربرد آن‌ها در نقاشی، مفهوم پرسپکتیو و ترکیب‌بندی و کاربرد آن در نقاشی از جمله عناوین اصلی این منبع مهم آموزشی به شمار می‌رود.

پيشگفتار

مقدمه

فصل۱: نقطه/۱۱

آشنايي با نقطه و مفاهيم آن در هنرهاي تجسمي/۱۱

اصول كاربرد نقطه و ارتباط تصويري آن/۱۲

تراكم/ ۱۲

تفرق/۱۲

تعادل/ ۱۲

ابزار مرسوم اثرگذار نقطه/۱۴

انواع مواد مصرفي در نقاشي و كاربرد آنها/ ۱۷

انواع زمينه كار و كاربرد در نقاشي/۱۹

نقطه در يك كادر مشخص/۲۱

فصل۲: خط/۲۳

آشنايي با خط، ويژگي ها و انواع آن /۲۳

خط راست، شكسته، منحني/۲۳

ساختاري و بياني/۲۴

خط در كادرهاي محدود و مشخص/۲۵

ويژگي خطوط ساختاري/۲۶

ويژگي خطوط بياني/۲۶

خطوط بياني براي ايجاد بافت/۲۷

خطوط بياني براي ايجاد نقش و نگار/ ۲۷

خطوط بياني براي ايجاد حركت بصري/ ۲۸

تركيب خط و نقطه در كادر/ ۲۸

فصل۳: سطح/ ۳۱

مفهوم، انواع آن و كاربرد سطوح در نقاشي/۳۱

سطوح صاف، پست، بلند، انحنادار و /۳۲

سطوح هندسي و غيرهندسي/۳۲

ترسيم انواع سطوح/۳۴

تركيب سطح با نقطه/۳۵

تركيب سطح با خط/۳۶

تركيب سطح با نقطه در كادر/۳۷

فصل۴: حجم/ ۳۹

مفهوم، انواع و كاربرد حجم در نقاشي/۳۹

اصول ترسيم حجم/ ۴۰

تركيب حجم با نقطه/۴۱

تركيب حجم با خط./ ۴۲

تركيب حجم با سطح/۴۲

تركيب حجم با نقطه، خط و سطح/۴۳

فصل۵: تركيب بندي./ ۴۵

مفهوم تركيب بندي و كاربرد آن در نقاشي/ ۴۵

تركيب بندي در كادر معين/ ۴۶

وحدت./۴۸

تعادل/۴۸

ريتم/۴۹

تناسب/۵۰

آشنايي با تناسبات طلايي و ۲/۵۱

اصول تناسبات طلايي و ۲/۵۱

تركيب بندي با عناصر نقطه، خط، سطح، حجم/۵۱

فصل ۶: پرسپكتيو./ ۵۳

مفهوم پرسپكتيو و كاربرد آن در نقاشي./۵۳

انواع پرسپكتيو/۵۳

يك نقطه اي/۵۳

دو نقطه اي/۵۴

چند نقطه اي/ ۵۴

ويژگيهاي پرسپكتيو/۵۴

ويژگي كوتاه شدن/۵۴

ويژگي بهم نزديك شدن/ ۵۵

ويژگي پشت سر هم قرار گرفتن/۵۵

ويژگي نور و سايه/ ۵۵

اصول ترسيم انواع پرسپكتيو با رسم سطح (چرخش سطح در فضا) حجم (چرخش حجم

در فضا)/ ۵۵

ترسيم يك فضاي مرئي از درون مكعب/ ۵۷

ترسيم جهان مرئي با رعايت ويژگيهاي پرسپكتيو/۵۹

فصل ۷: طراحي با خط/۶۱

خط و انواع آن در طراحي/ ۶۱

علل استفاده از خطوط در طراحي/۶۱

اصول ترسيم خطوط بياني/۶۴

اصول ترسيم خطوط ساختاري/۶۴

اصول طراحي با خطوط ساختاري بياني در كادر/ ۶۵

فصل ۸: طراحي اشكال و احجام هندسي منطم و نامنظم/۶۷

اصول طراحي اشكال و احجام هندسي و تركيب آنها/۶۷

تجسم اشياء در قالب اشكال هندسي و ترسيم آنها/۶۸

طراحي اشكال و احجام هندسي نامنظم/۶۹

ساخت وارياسيون تيره – روشن/ ۷۰

استفاده از وارياسيون تيره-روشن براي جنسيت هاي مختلف اشيا/ ۷۰

اصول طراحي اشكال و احجام هندسي در وارياسيونهاي مختلف/۷۱

فصل ۹: طراحي از طبيعت بي جان./۷۵

مفهوم طبيعت بي جان و كاربرد آن در طراحي و نقاشي/ ۷۵

اصول طراحي طبيعت بي جان با رعايت تركيب بندي صحيح (اشياء، ميوه جات و /۷۵

اصول طراحي با توجه به جنسيت و بافت اشياء/۷۷

فصل ۱۰: طراحي از طبيعت/۷۹

آشنايي با طبيعت و ويژگيهاي آن/ ۷۹

اصول طراحي از طبيعت آزاد (آسمان، آب، زمين / ۷۹

پرسپكتيو در طبيعت/۸۴

طراحي پخش نور و سايه در طبيعت (سايه افتان و سايه و روشن)/ ۸۵

اصول طراحي ثابت ها وسيالها در طبيعت/ ۸۸

طراحي بافت در طبيعت/۸۹

فصل ۱۱: آناتومي عمومي بدن انسان/۹۳

تقسيمات كلاسيك آناتومي بدن/ ۹۳

اصول طراحي بدن در حالت احجام./۹۴

اصول طراحي بدن با رعايت پرسپكتيو/ ۹۷

اصول طراحي بدن با لباس و بدون لباس در حالتهاي مختلف در مدت زمان معين/۹۹

اصول طراحي حركات بدن با رعايت مركز ثقل/ ۱۰۳

اصول طراحي بدن انسان بصورت گروهي در حالتهاي مختلف/۱۰۶

طراحي بدن انسان با توجه به جهت نور و درآوردن سايه روشن/ ۱۰۹

فصل ۱۲: طراحي از دست و پا در حالتهاي مختلف/۱۱۳

تقسيمات كلاسيك دست/ ۱۱۳

اصول طراحي حركات مختلف دست با گرفتن اشياء در دست يا بدون آنها/ ۱۱۴

تقسيمات كلاسيك پا/. ۱۱۵

اصول طراحي پا در حالتهاي مختلف بدون كفش و جورات و با آنها/۱۱۷

اصول طراحي دست و پا با توجه به جهت تابش نور./۱۱۷

فصل ۱۳: طراحي چهره در حالتها و چرخشهاي مختلف/ ۱۱۹

جمجمه و تقسيمات و كاربرد آن در طراحي/۱۱۹

اصول طراحي از جمجمه در حجم هندسي خود/ ۱۱۹

تقسيمات و تناسبات كلاسيك چهره/ ۱۲۰

اصول طراحي تقسيمات و تناسبات چهره/ ۱۲۰

آشنايي با اعضاء چهره (چشم، بيني، گوش، لب، مو، ابرو)/۱۲۲

اصول طراحي تك تك اعضاء صورت/۱۲۲

اصول طراحي چهره خود در آئينه در جهات مختلف/ ۱۲۷

اصول طراحي چهره ديگران در جهات مختلف/ ۱۲۸

تمام رخ/ ۱۲۸

نيم رخ/ ۱۲۸

سه رخ/ ۱۲۸

از بالا/۱۲۹

از پايين/۱۳۰

از پشت سر/۱۳۰

اصول طراحي حالات چهره (غم شادي فرياد مطالعه و /۱۳۰

فصل ۱۴: آناتومي حيوانات/۱۳۱

آناتومي حيوانات و كاربرد آن در طراحي/ ۱۳۱

اصول طراحي بدن حيوانات با رعايت پرسپكتيو و احجام/۱۳۳

اصول طراحي بدن حيوانات در جهات مختلف تابش نور/۱۳۶

اصول و ويژگي پوستي بدن حيوانات/۱۳۸

فصل ۱۵: كاركردن با رنگ/۱۴۱

مفهوم رنگ و كاربرد آن در نقاشي/۱۴۱

قانون انكسار نور نيوتن/۱۴۱

رنگهاي اصلي نور/ ۱۴۳

سرخ Magentaو/۱۴۳

سبز/ ۱۴۳

آبي Cyanو/۱۴۳

اختلاط افزايشي نور/۱۴۴

رنگهاي اصلي (رنگ دانه)/ ۱۴۴

قرمز/ ۱۴۴

آبي/ ۱۴۴

زرد/۱۴۴

اختلاط كاهشي/۱۴۴

رنگهاي ثانويه/۱۴۴

رنگهاي ثالثه/ ۱۴۴

اصول تهيه رنگهاي ثانويه از تركيب رنگهاي اصلي/۱۴۴

اصول تهيه رنگهاي ثالثه از تركيب رنگهاي اصلي/ ۱۴۴

مفهوم دايره رنگ و كاربرد آن در نقاشي/۱۴۴

اصول ساخت دايره رنگ/ ۱۴۴

صفات رنگ و تعاريف آنها/۱۴۵

فام رنگ Hueو/ ۱۴۵

اشباع رنگ/ ۱۴۶

ارزش رنگ valueو/۱۴۶

مفهوم هارموني رنگ/۱۴۶

هارموني كردن رنگ (انتخاب رنگ هارموني در دايره رنگ)/۱۴۶

مفهوم تباين رنگ و كاربرد آن در نقاشي/۱۴۷

اصول ساخت انواع تباين/ ۱۴۸

تباين فام/۱۴۸

تباين تيره، روشن/۱۴۸

تضاد اشباع/۱۵۱

تباين مكمل ها/ ۱۵۰

تباين همزمان/۱۵۰

تباين گرم-سرد/ ۱۴۶

نباين وسعت سطح/۱۵۱

رنگهاي خنثي/۱۵۳

سياه/۱۵۳

سفيد/۱۵۳

خاكستري ها/۱۵۳

مفهوم وارياسيون و انواع آن/ ۱۵۳

وارياسيون سياه و سفيد/ ۱۵۳

وارياسيون رنگي/ ۱۵۳

اصول تهيه وارياسيون سياه و سفيد/۱۵۳

اصول تهيه وارياسيون رنگي/ ۱۵۳

مفهوم سايه رنگ/ ۱۵۴

مفهوم توناليته رنگ/ ۱۵۵

اصول ساخت توناليته رنگ با انتخاب يك رنگ از دايره رنگ/۱۵۵

مفهوم رنگ موضعي (رنگ طبيعي اشياء)/۱۵۵

آشنايي با رنگها با مفهوم بيان عاطفي آنها و انواع آن/ ۱۵۶

بيان عاطفي رنگهاي اوليه (اصلي)/۱۵۶

بيان عاطفي رنگهاي ثانويه/ ۱۵۷

فصل ۱۶: تكنيكتهاي مختلف نقاشي/۱۵۹

پاستل گچي و روغني/۱۶۱

جوهرهاي رنگي/۱۶۵

ابزار و وسايل مورد نياز در تكنيكهاي مختلف انواع و كاررد آنها/ ۱۶۵

آب/ ۱۷۱

نفت/ ۱۷۱

فصل ۱۷: تاريخ هنر و سبكهاي هنري جهان/۱۸۷

تاريخچه هنر نقاشي/۱۸۷

تمدنهاي قبل از تاريخ / ۱۸۷

ايران/۱۹۱

مصر/۲۰۲

آفريقا/۲۰۵

تمدن غربي/ ۲۰۷

فصل ۱۸: شرايط، ايمني و بهداشت محيط كار/۲۴۱

منابع و مآخذ/۲۴۳